Vroeger was ik soms jaloers op vrienden die tandarts wilden worden, piloot of architect. Ze hadden een helder plan voor ogen en alle effort was gericht op het behalen van het diploma dat toegang zou bieden tot een leven als professional. Anders gezegd: ze stonden destijds op punt A en hadden punt B helder in het vizier. Bij mij is het precies andersom gegaan: na ruim veertig jaar werken sta ik op (een tijdelijk) punt B en kijk in de andere richting terug op A. Gek genoeg vertoont mijn CV, als ik zo kijk, een net zo heldere lijn. Zonder het te beseffen verdiepte ik me in het gedrag van (groepen) mensen. Ik studeerde Nederlands Recht (1985) en leerde hoe het hoorde. Later, aan dezelfde universiteit in Rotterdam, studeerde ik Bedrijfskunde (1999) en kreeg zicht op hoe het nog meer zou kunnen.

Nog een jaar of tien verder maakte ik kennis met de haptonomie en de wereld van voelen, gevoelens en emoties werd aan mijn werkterrein toegevoegd. Weten en begrijpen maakte plaats voor ervaren en (aan)voelen. De laatste zes jaar deed ik promotieonderzoek aan de Universiteit voor Humanistiek naar veerkracht bij mensen in organisaties.

Schrik niet. Ik ben meer dan een diploma sprokkelaar. Ben vader van vier geweldige kinderen en inmiddels opa van nog eens vijf. Ik ben gek op reizen, koken en ongegeneerd luieren. Ik ben ook, eerlijk is eerlijk, gek op mijn werk.

Vroeger was ik soms jaloers op vrienden die tandarts wilden worden, piloot of architect. Ze hadden een helder plan voor ogen en alle effort was gericht op het behalen van het diploma dat toegang zou bieden tot een leven als professional. Anders gezegd: ze stonden destijds op punt A en hadden punt B helder in het vizier. Bij mij is het precies andersom gegaan: na ruim veertig jaar werken sta ik op (een tijdelijk) punt B en kijk in de andere richting terug op A. Gek genoeg vertoont mijn CV, als ik zo kijk, een net zo heldere lijn. Zonder het te beseffen verdiepte ik me in het gedrag van (groepen) mensen. Ik studeerde Nederlands Recht (1985) en leerde hoe het hoorde. Later, aan dezelfde universiteit in Rotterdam, studeerde ik Bedrijfskunde (1999) en kreeg zicht op hoe het nog meer zou kunnen. Nog een jaar of tien verder maakte ik kennis met de haptonomie en de wereld van voelen, gevoelens en emoties werd aan mijn werkterrein toegevoegd. Weten en begrijpen maakte plaats voor ervaren en (aan)voelen. De laatste zes jaar deed ik promotieonderzoek aan de Universiteit voor Humanistiek naar veerkracht bij mensen in organisaties.

Schrik niet. Ik ben meer dan een diploma sprokkelaar. Ben vader van vier geweldige kinderen en inmiddels opa van nog eens vijf. Ik ben gek op reizen, koken en ongegeneerd luieren. Ik ben ook, eerlijk is eerlijk, gek op mijn werk.

Denken met een vleugje voelen

Mensen zijn bijzondere zoogdieren om tal van redenen. Eén daarvan is dat we kunnen denken. Daarmee kunnen we betekenis verlenen aan de dingen die we meemaken. Voortdurend hebben we, via ons lichaam, contact met de wereld om ons heen. Die wereld hebben we leren kennen met behulp van onze tastzin en alle indrukken slaan we netjes op en verwerken we. Zo kunnen we een nieuwe waarneming vergelijken met een oude. Wat zie ik toch aan mijn vriend? Welke stemming hangt er in de kamer? Wat hoor ik? Schuilt er ergens gevaar? Ruik ik wellicht kansen? Het werkt ook andersom: wat we denken is op een of andere manier ook voelbaar in ons lijf (daarom is het onzin om te vragen of je een voeler of een denker bent).
Met ons brein kunnen we verhalen maken. Leuk en reuze handig want die verhalen kunnen we delen met anderen.

We moeten wel een beetje opletten met dat denken. Denken gaat namelijk vrij snel over in oordelen. Waar we nog veilig zitten met de vraag ‘voelt het goed of voelt het niet goed?’ kunnen we vrij gemakkelijk uit de bocht vliegen met het antwoord ‘het ìs goed of fout!’. Vrienden die zeggen dat je niet zo moet denken bedoelen hoogst waarschijnlijk dat je niet zo moet oordelen. Van sommige gedachten kan je echt last hebben. Wie werkt met een computer (en wie doet dat niet?) weet dat je er bij een vastloper meestal goed aan doet om de machine helemaal uit te zetten, even te wachten en hem dan weer aan te zetten. Een ontmoeting die zijn basis vindt in affectiviteit werkt ongeveer net zo. Een uitkomst voor mensen, die gevangen zitten in hun eigen gedachten en gevoelens en niet meer precies weten hoe af te sluiten en opnieuw op te starten.

Voelen met je hele lijf

Hoe verblijdend is het om te zien hoe kleine kinderen de wereld ontdekken? Onvermoeibaar voelen, ruiken en proeven ze aan wat of wie ze maar tegenkomen. Letterlijk alles raken ze aan. Wat kan je er mee, vragen zich af, om daarna zelf het antwoord te verzinnen. Alles, werkelijk alles kunnen ze gebruiken. Van voelen worden ze ontzettend blij: hun wereldje breidt zich uit en prikkelt hun fantasie. Ontdekkingen komen ze maar al te graag laten zien. Een liefdevolle bevestiging leidt steevast tot veiligheid, vertrouwen en verbinding. Geweldig.
Helaas komt die tastzin wel eens in de knel. Een nare gebeurtenis zet ‘m onmiddellijk uit. Laat me maar even, zullen we later zeggen. We trekken ons terug. Wat we voelen maakt plaats voor wat we denken.

Eenzaamheid is het gevolg. Onveiligheid en verlies aan vertrouwen. Hoe mooi zou het niet zijn als we die tast gewoon weer áán zouden kunnen zetten? Opnieuw contact maken en ontsnappen uit de gevangenis van onze gedachten en gevoelens? Geloof het of niet: dat kan. In vijftig jaar groeide haptonomie uit tot een begrip, een zijnswijze. Affectiviteit is het sleutelwoord. Met een goed gesprek of een goede aanraking wordt je isolement doorbroken en neemt je belastbaarheid weer toe.
Een uitkomst voor mensen, die moeten presteren. Van zichzelf of voor anderen. Voor wie het leven even geen pretje is of voor hen die voelen dat de batterij bijna leeg is.

Doen wat goed voelt

De meesten van ons laten graag hun handjes wapperen. De hele dag door vertonen we gedrag, dat op zijn beurt weer gedrag oproept bij anderen. Met dat gedrag proberen we een dieper liggende behoefte te vervullen. Sporten is bijvoorbeeld een manier om te voorzien in de behoefte aan beweging of avontuur. Door iets aan iemand te vragen vervullen we onze behoefte aan erkenning, aandacht of informatie. En als we met de vuist op tafel slaan willen we mogelijk gehoord of gezien worden. Het is de kunst zicht te krijgen op gedrag en de onderliggende basisbehoeften. Zicht op gedrag kunnen we onder andere laten zien door het opstellen van een persoonlijkheidsprofiel.

Geen recept of snelle oplossing, maar een handige bijsluiter om gedrag bespreekbaar te maken en te zoeken naar een uitbreiding van je handelingsrepertoire. Veel van ons gedrag hebben we in onze jonge jaren aangeleerd in ons ‘gezin van herkomst’, zoals dat in de systeemleer heet. Het is verrassend om te zien hoeveel van het gedrag dat we hebben aangeleerd is nog terug te vinden in de manier waarop we ook nu met vrienden, collega’s en wildvreemden omgaan. Mensen, die op volwassen leeftijd steeds tegen dezelfde dingen aanlopen doen er goed aan om eens stil te staan bij gebeurtenissen uit hun jeugd. Met behulp van inzichten uit de systeemleer kunnen oude patronen worden opgespoord en aangepakt.

Denken met een vleugje voelen

Mensen zijn bijzondere zoogdieren om tal van redenen. Eén daarvan is dat we kunnen denken. Daarmee kunnen we betekenis verlenen aan de dingen die we meemaken. Voortdurend hebben we, via ons lichaam, contact met de wereld om ons heen. Die wereld hebben we leren kennen met behulp van onze tastzin en alle indrukken slaan we netjes op en verwerken we. Zo kunnen we een nieuwe waarneming vergelijken met een oude. Wat zie ik toch aan mijn vriend? Welke stemming hangt er in de kamer? Wat hoor ik? Schuilt er ergens gevaar? Ruik ik wellicht kansen? Het werkt ook andersom: wat we denken is op een of andere manier ook voelbaar in ons lijf (daarom is het onzin om te vragen of je een voeler of een denker bent).
Met ons brein kunnen we verhalen maken. Leuk en reuze handig want die verhalen kunnen we delen met anderen. We moeten wel een beetje opletten met dat denken. Denken gaat namelijk vrij snel over in oordelen. Waar we nog veilig zitten met de vraag ‘voelt het goed of voelt het niet goed?’ kunnen we vrij gemakkelijk uit de bocht vliegen met het antwoord ‘het ìs goed of fout!’. Vrienden die zeggen dat je niet zo moet denken bedoelen hoogst waarschijnlijk dat je niet zo moet oordelen. Van sommige gedachten kan je echt last hebben. Wie werkt met een computer (en wie doet dat niet?) weet dat je er bij een vastloper meestal goed aan doet om de machine helemaal uit te zetten, even te wachten en hem dan weer aan te zetten. Een ontmoeting die zijn basis vindt in affectiviteit werkt ongeveer net zo. Een uitkomst voor mensen, die gevangen zitten in hun eigen gedachten en gevoelens en niet meer precies weten hoe af te sluiten en opnieuw op te starten.

Voelen met je hele lijf

Hoe verblijdend is het om te zien hoe kleine kinderen de wereld ontdekken? Onvermoeibaar voelen, ruiken en proeven ze aan wat of wie ze maar tegenkomen. Letterlijk alles raken ze aan. Wat kan je er mee, vragen zich af, om daarna zelf het antwoord te verzinnen. Alles, werkelijk alles kunnen ze gebruiken. Van voelen worden ze ontzettend blij: hun wereldje breidt zich uit en prikkelt hun fantasie. Ontdekkingen komen ze maar al te graag laten zien. Een liefdevolle bevestiging leidt steevast tot veiligheid, vertrouwen en verbinding. Geweldig.
Helaas komt die tastzin wel eens in de knel. Een nare gebeurtenis zet ‘m onmiddellijk uit. Laat me maar even, zullen we later zeggen. We trekken ons terug. Wat we voelen maakt plaats voor wat we denken. Eenzaamheid is het gevolg. Onveiligheid en verlies aan vertrouwen. Hoe mooi zou het niet zijn als we die tast gewoon weer áán zouden kunnen zetten? Opnieuw contact maken en ontsnappen uit de gevangenis van onze gedachten en gevoelens? Geloof het of niet: dat kan. In vijftig jaar groeide haptonomie uit tot een begrip, een zijnswijze. Affectiviteit is het sleutelwoord. Met een goed gesprek of een goede aanraking wordt je isolement doorbroken en neemt je belastbaarheid weer toe.
Een uitkomst voor mensen, die moeten presteren. Van zichzelf of voor anderen. Voor wie het leven even geen pretje is of voor hen die voelen dat de batterij bijna leeg is.

Doen wat goed voelt

De meesten van ons laten graag hun handjes wapperen. De hele dag door vertonen we gedrag, dat op zijn beurt weer gedrag oproept bij anderen. Met dat gedrag proberen we een dieper liggende behoefte te vervullen. Sporten is bijvoorbeeld een manier om te voorzien in de behoefte aan beweging of avontuur. Door iets aan iemand te vragen vervullen we onze behoefte aan erkenning, aandacht of informatie. En als we met de vuist op tafel slaan willen we mogelijk gehoord of gezien worden. Het is de kunst zicht te krijgen op gedrag en de onderliggende basisbehoeften. Zicht op gedrag kunnen we onder andere laten zien door het opstellen van een persoonlijkheidsprofiel. Geen recept of snelle oplossing, maar een handige bijsluiter om gedrag bespreekbaar te maken en te zoeken naar een uitbreiding van je handelingsrepertoire.
Veel van ons gedrag hebben we in onze jonge jaren aangeleerd in ons ‘gezin van herkomst’, zoals dat in de systeemleer heet. Het is verrassend om te zien hoeveel van het gedrag dat we hebben aangeleerd is nog terug te vinden in de manier waarop we ook nu met vrienden, collega’s en wildvreemden omgaan. Mensen, die op volwassen leeftijd steeds tegen dezelfde dingen aanlopen doen er goed aan om eens stil te staan bij gebeurtenissen uit hun jeugd. Met behulp van inzichten uit de systeemleer kunnen oude patronen worden opgespoord en aangepakt.

Met Eric werken staat voor licht en luchtigheid in combinatie met een grote dosis kennis van en ervaring met zowel de inhoud als de organisatie en context. Hij is een vakman, coach en leider die zelf met beide voeten in de modder heeft gestaan. Hij relateert merkbaar makkelijk tot de vragen van zijn klanten. Of dat nu gaat om een persoonlijke of teamcoaching vraag of een vraagstuk rond organisatieverandering. Erik heeft een scherp oog voor de essentie en weet deze door zijn rijke taal goed over te brengen. Raak en altijd respectvol.

Debby Klijs | Adviseur Management, Talent en HR Development

Wat een genot is het om samen met Eric aan de verandering van je bedrijfscultuur te werken! Eric weet mensen te boeien en te inspireren. De vertaling van theorie naar praktijk aan de hand van zeer herkenbare voorbeelden wordt met humor aangekleed. En Eric spreekt ook moeilijke thema’s onverbloemd aan, maar dan zo, dat je er wat mee kunt. Een prachtig mens, geïnteresseerd in mensen.

Joost van der Meij, COO | BMW Group Nederland Financial Services

Vanuit zijn vensters van plezier en met een ernstige grijns, kijkt Eric helder naar de wereld die hem vaak ook weer verbaast. Ogenschijnlijk achteloos en liefdevol meedogenloos werkt hij onafgebroken, onvermoeibaar, aan de onverbeterlijke mens. Opdat zij
opveren, opleven, opstaan en achter de horizon kunnen zien.

Jaap Postma | Acteur, regisseur, toneelschrijver

Samenwerken met Eric betekent zoeken naar individuele kracht. Ruimtelijk ervoor zorgen dat die krachten elkaar versterken. Dit mogelijk confronterende voorbeeldgedrag is nodig. Zeker bij het begeleiden van groepsprocessen.
Ver-rijkend… ver-reikend.

Ted Troost | haptonoom

Eric komt zeer snel tot de kern. Zonder poespas en met veel compassie. Hij neemt de hele context mee waardoor dingen veel beter op zijn plek vallen, logisch worden. Ik heb de coaching van Eric als een reis ervaren, waarin ik steeds meer mijn eigen pad vond en op een ander level kwam. Veel meer mezelf en meer bewust van mijn eigen kracht.

Jidske Diekerhof, Zorginhoudelijk kwaliteitsadviseur Gehandicaptenzorg | Zilveren Kruis Zorgkantoor

Vanuit denken naar voelen naar doen! Geen platte training met trucjes, maar inspiratie tot blijvende verandering en actie. Eric brengt modellen tot leven door ze met de praktijk van alledag te vermengen om je zodoende te laten nadenken over jezelf en waar je staat, je bewust te maken van de kracht van verbinding en je te laten handelen op basis van je eigen ambitie en drijfveren. Met als resultaat een eigen visie als bron van energie en creativiteit.

Erik Lamers | Ondernemer

De kracht van Eric zit voor mij in zijn persoonlijke benadering waarmee hij ieder individu weet te betrekken in het groepsproces. Door zijn prikkelende vragen weet hij de kwaliteiten van ieder boven water te krijgen. Hij is nieuwsgierig, scherp en weet snel tot de kern van de problematiek te komen. Niets ontgaat hem. Zijn aanpak is praktisch. Met zijn humor en leuke persoonlijke verhalen weet hij mensen om zich heen te boeien en maakt hij van iedere sessie een leuke en leerzame aangelegenheid.

Ana Skocic | Teammanager 1e lijn & Claim | Achmea

Zodra ik Eric weer zie is er warmte en openheid. Hij weet door aanraken, voelen en verbinden nieuwe persoonlijke groei en ontwikkeling te bewerkstelligen. Doordat hij nieuwe inzichten voedt leert hij je jezelf te ontwikkelen en jouw maximale potentie te verzilveren. Zijn Trusted Advisor trainingen hebben mij en anderen geholpen om grenzen te doorbreken en onze effectiviteit te vergroten. Eric is de zuiverste mensenmens die ik ooit ben tegengekomen.

Aram Smith | Senior Cloud Solution Architect | Microsoft

Eric laat je zuchten. Hij laat je zuchten van verlichting slaken. Letterlijk en figuurlijk. Vanuit oorspronkelijke gesprekken toont hij je de verbinding tussen je lichaam en je geest en laat je die ook voelen. Het maakt je vrij om te zijn wie je bent en te doen wat je te doen staat. Simpel en heel knap eigenlijk.

Gerrit Spijksma | CEO Qbuzz B.V.

We engaged with Eric who took great detail in scoping the session. The session was excellent and allowed the group to open up and really get into the details of how we worked, where empowerment and independence was possible and how to keep the units up to date on progress. A great session run by Eric and I have no hesitation in recommending Eric with leadership or organizational development.

Andrew Lund | former executive Microsoft Enterprise Sales Group Central & Eastern Europe

Samenwerken met Eric is een feestje! In het leiderschapstraject van Directie en voor Operationeel Management schakelt Eric moeiteloos van proces naar inhoud, van theorie naar praktijk en weet ons aan het werk te zetten. Eric geeft richting, laat ruimte voor reflectie en biedt rust. Met een scherp gevoel voor de dynamiek in teams en met oog (en hart) voor elke deelnemer verrast Eric dan iedere keer weer… als vanzelf valt alles op zijn plaats.

Esther van Lunteren | CHRO & COO Qbuzz B.V.

Over Eric is al veel gezegd. Ik ken Eric nu zo’n 20 jaar. Of ‘t nou als coach, haptonoom of mediator is, Eric is de beste. Als HR professional kan ik zeggen dat hij mijn werk ook leuker en beter maakt omdat hij de medewerkers die hem ontmoeten ook leuker en beter maakt en daarmee zomaar een bijdrage levert aan betere leiders, gezond functionerende teams en zelfs aan een stukje cultuur verandering. Dit heb ik bijvoorbeeld ook gezien bij KPMG en BMW. Slim, betrokken, zorgzaam en scherp.

Esther Kuneken | senior HR professional Lactalis

Samenwerken met Eric doen wij als Dutch Leaders met enorm veel plezier. Professioneel, snel, toegankelijk, betrokken. Dit is samen-werken. En of het nu om coaching gaat of teamtraining, alles met een lach en goede content. En onze klanten? Die ervaren een daadkrachtige, warme en pragmatische begeleiding.

Camiel van Damme | partner bij Dutch Leaders

Met Eric aan de slag gaan is inzichtgevend en inspirerend. Hij weet met weinig middelen - dus zonder ‘zwaar denkgereedschap’ - het gesprek in goede banen te leiden. Ook bij moeilijke onderwerpen weet hij alle deelnemers heel en veilig te houden. En dat ondanks zijn vermogen om de vinger trefzeker op de zere plek te leggen.
Eric daagde ons uit: Voelen en ook een beetje denken in plaats van andersom. Knap dat het ‘voelen’ nooit zweverig werd maar altijd landde in concrete inzichten, ideeën en afspraken. In alles wat Eric doet voel je zijn betrokkenheid. En deze betrokkenheid eindigt niet met de klus.

Katrin Weber | directeur Argumenten Fabriek