De Dalai Lama beklom bij een lezing – enkele jaren geleden – moeizaam het podium. Wat hem overkwam hebben we waarschijnlijk allemaal wel eens meegemaakt: hij wist de titel van zijn betoog niet meer. Waar moest het vandaag ook al weer over gaan? Wat was er nou net gezegd bij de intro? Het werd stil in de zaal en tienduizend bezoekers keken verwachtingsvol naar het podium waar de magic was about to happen. Het bleef stil en His Holiness boog zich vragend naar zijn vertaler en er voltrok zich een korte, fluisterende conversatie in het Tibetaans. De Dalai Lama keek vervolgens naar het publiek, glimlachte en zei: ‘Title always different, story always same’.
Met mijn oude vriend en leermeester Ted Troost (87) trainde ik de afgelopen twintig jaar tal van groepen in binnen- en buitenland, waar ik het bal meestal opende met een hartelijk welkom en daarna de openingsronde begeleidde. Ted liet dat met liefde aan me over en wachtte in dat eerste uur zijn kans af mensen uit het hoofd en in het lijf te krijgen. ‘Wat voel je?’, vroeg hij dan en keek de deelnemers één voor één aan. Als antwoord kreeg hij meestal woorden als blijheid, spanning, verdriet of buikpijn. ‘Allemaal fout’, zou hij telkens weer zeggen. Om na een tijdje hengelen het verlossende antwoord te geven: ‘Je stoel’. Wazige blikken. Huh? Je stoel? ‘Jazeker’, luidde het dan, ‘voor voelen gebruik je je tastzin en die is toch echt naar buiten gericht. Je stoel, je voeten op de grond, de temperatuur in de zaal, de zachte wind van de airconditioning. Die voel je. Wat er zich daarna van binnen voltrekt zijn emoties, gevoelens en gedachten. Ook goed, maar voelen doe je naar buiten. Daarna staken we samen de handen uit de mouwen.
Deze week hadden we de afronding van onze allerlaatste Masterclass. Gestart in 2014 ontmoetten we daar haptotherapeuten, managers, artsen, consultants en andere geïnteresseerden. Meer dan 500 zagen we er in de afgelopen jaren voorbijkomen, sommigen zelfs meerdere malen. Het werd iedere keer een belevenis, letterlijk. Nu was het de laatste keer. Ooit spraken we af te stoppen op het hoogtepunt en we ontdekten dat je nooit precies weet wanneer dat hoogtepunt is bereikt. Met pijn in ons hart besloten we dat het deze keer zou moeten zijn. Tranen vloeiden bij het afscheid. Waren het tranen van geluk of verdriet? Voldoening misschien of ontroering? Of was het een pijnlijke confrontatie met de eindigheid van alles? ‘Er hangt geen briefje bij’, zou mijn moeder zaliger zeggen. De betekenis kennen we er zelf aan toe. Bij het laatste woord vloeiden ook bij jou de tranen rijkelijk. Ik zat vlak naast je en voelde ook jouw emoties. Ik realiseerde me hoeveel ik in de jaren van je ben gaan houden. Toen ik je vroeg wat je voelde zei je: ‘Rust’. Ik vroeg het je nogmaals en vragend keek je me aan. Opeens was je er weer. ‘Verrek’, zei je, ‘ik voel mijn stoel’. Je slaakte een diepe zucht.
Title always different, story always same.